Instrumenty lutniowe charakteryzują się gruszkowym kształtem pudła rezonansowego. Jest kilka odmian lutni. Pierwsza z nich to sitar o małym jajowatym pudle i długiej szyjce gryfu - pochodząca z Persji. Nazwany przez Chaldejczyków w VI w.p.n.e. kitara instrument muzyczny używany przez starożytnych Greków posiadał drewniane pudło rezonansowe o bocznych ściankach, zakończone dwoma wygiętymi, płaskimi ramionami połączonymi poprzeczką zwaną jarzmem. Struny do kitary robiono z włókna roślinnego. W zależności od rodzaju, kitara miała od 3 do 12 strun nawiniętych z jednej strony na jarzmo, z drugiej przytwierdzone u dołu pudła rezonansowego. Dzisiejszą kostę zastępowała płytka, tzw. plektron. Za pomoca kitary czczono Apollina. Symbolizowała umiar, harmonię i równowagę. Służyła do akompaniamentu w śpiewie, a także do gry solowej. Śpiew przy wtórze kitary zwano kitarodia. Odmiana kitary w starożytnej Mezopotamii, Azji Mniejszej oraz Afryce Pólnocnej byla lira, w której do rezonatora ze skorupy żółwia lub drewna przymocowane były dwa ramiona połączone poprzeczką, zaś między rezonatorem a poprzeczką rozpiętych było od 7 do 11 strun, szarpanych palcami. U Rzymian nazwa kitary brzmiała - cithara. Była ona bardzo popularna za czasów cesarstwa rzymskiego, przeksztalcając się nastepnie w gruszkowate pudło rezonansowe z długim gryfem, o pięciu - sześciu strunach. Nowe odmiany cithary pojawiły się po upadku cesarstwa w V w. Przyczyną było zetknięcie sie z kulturami ludów północnych np. cister, psalterium, tanbura, liuto, mandora, theorbe, chittarone, colascione, orpheoreon oraz różne odmiany harf.